Tết ngược lên Tây Bắc đụng lợn, giã giò

Trước tết 2-3 ngày, nhà nhà ở thôn Đồng An, xã Tân Thành lại rôm rả đụng lợn. Từ sáng sớm, anh em họ hàng đã có mặt chuẩn bị cho việc đụng lợn. Những con lợn to, khỏe kêu eng éc vang vọng cả bản làng, vọng vào những sườn đồi, vách núi vào mỗi buổi sáng sớm được chọn để đụng. Trong ảnh: Con lợn này được gia đình nhà chủ nuôi gần 1 năm trời, nặng gần 1 tạ, theo chủ nhà cho biết, lợn thuộc giống lợn bò (màu da như màu lông bò). Những công đoạn chuẩn bị cho việc đụng lợn được người dân chuẩn bị trước đó 1 ngày hoặc phải dậy từ sáng sớm để kịp. Trong ảnh: Bà Bùi Thị Chiều, 71 tuổi, đang đào củ giềng để cho người nhà gã nhuyễn thịt lợn. Sau khi lợn được cắt tiết, người dân dội nước sôi quanh con lợn, dội đến đâu da lợn xăn lại thì cạo lông đến đó. Bên cạnh đó lấy lửa hun cho sạch lông cứ thế tuần tự đến khi nào lợn hết lông chỉ nhìn thấy da. Lợn được chia làm 4 phần, chủ nhà đông người nhận 2 phần, còn lại 2 phần của những người đụng chung. Người dân ở đây cho biết, Tết có ba ngày thôi nhưng phải đầy đủ, sung túc để hy vọng một năm mới làm ăn phát đạt. Sự mong mỏi phong lưu không chỉ dành cho riêng nhà mình mà cho cả xóm, cả làng. Nhà nào nghèo không có tiền trả luôn hoá ra giêng đợi đến mùa thu hoạch lúa mới phải thanh toán. Sau khi chia lợn xong, người dân làm cỗ, ăn chung với nhau bữa lòng lợn, nhất là tiết canh. Tiết canh của người Mường đặc biệt không thể thiếu rau thàu au - loại rau chỉ mọc ở nước sạch, trên rừng. Sau khi ăn xong, người dân nghỉ ngơi, đầu giờ chiều thức dậy, pha thịt chọn những miếng thịt ngon, phù hợp để làm giò. Dân làng ở đây làm nhiều loại giò, này giò chân, giò xào. Đặc biệt có chả lụa được người dân giã thịt trong cối nhuyễn để làm giò nạc. Trong ảnh: Gia đình ông Bùi Thanh Tín - một gia đình còn lưu giữ bản sắc văn hóa Mường ở nơi đây, tết đến xuân về cả nhà lại háo hức đụng lợn làm giò. Một số công đoạn làm gò của người dân nơi đây Hơn cả việc giết lợn ăn tết, đây còn là văn hóa lâu đời của đồng bào người Mường, Hòa Bình nói riêng, người Việt Nam nói riêng. Đó là sự quây quần, sum tụ đông vui khi đụng lợn thành thử như khúc nhạc dạo đầu cho Tết, không khí tưng bừng và nao nức. Ở đây mô tả rất rõ về văn hóa làng xã, cộng đồng. Trong ảnh: Người dân đang chuẩn bị cỗ lá cúng trong đêm tất niên của người Mường, Hòa Bình.